Παρόντες:

• Κυριάκος Χατζηγιάννης, πρόεδρος        
• Αννίτα Δημητρίου                                        
• Γιώργος Κάρουλλας                                  
• Αντρέας Καυκαλιάς                                    
• Γιώργος Τ. Γεωργίου                                
• Νίκος Κέττηρος                                           
• Πανίκος Λεωνίδου
• Παύλος Μυλωνάς
• Κωστής Ευσταθίου
• Μιχάλης Γιωργάλλας
• Χαράλαμπος Θεοπέμπτου

 

          Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισμού εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου, η οποία κατατέθηκε στη Βουλή στις 28 Ιουνίου 2019 από τον κ. Πανίκο Λεωνίδου εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος, σε συνεδρία της που πραγματοποιήθηκε στις 10 Ιουλίου 2019.  Στη συνεδρίαση κλήθηκαν και παρευρέθηκαν ο Υπουργός Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, καθώς και εκπρόσωποι του ίδιου υπουργείου, εκπρόσωποι της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, των εκπαιδευτικών οργανώσεων ΟΕΛΜΕΚ και ΟΛΤΕΚ, της Παγκύπριας Συνομοσπονδίας Ομοσπονδιών Συνδέσμων Γονέων Δημοσίων Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης, της Παγκύπριας Συντονιστικής Επιτροπής Μαθητών (ΠΣΕΜ) και της Κυπριακής Παιδοβουλής.

          Σκοπός της πρότασης νόμου είναι η ρύθμιση της διαδικασίας συνολικής αξιολόγησης του μαθητή στα δημόσια σχολεία μέσης εκπαίδευσης.

          Ο εισηγητής της πρότασης νόμου τόνισε μεταξύ άλλων την ανάγκη όπως επέλθουν βελτιώσεις σε σχέση με την εφαρμογή του νέου θεσμού των εξετάσεων τετραμήνων, ώστε να ρυθμιστεί σφαιρικά το θέμα της συνολικής αξιολόγησης του μαθητή στη βάση μίας κοινής συνισταμένης.

          Όπως είναι γνωστό, μετά την κατάθεση σχετικής πρότασης νόμου και την ψήφισή της σε νόμο από τη Βουλή τον Ιούλιο του 2018, η εφαρμογή των προαγωγικών εξετάσεων στο τέλος του Α΄ τετραμήνου αναβλήθηκε για έναν χρόνο.  Ωστόσο, σύμφωνα με τον εισηγητή της, παρά την αναβολή, δεν επήλθαν από πλευράς του αρμόδιου υπουργείου οι αναγκαίες νομοθετικές ρυθμίσεις για διευκόλυνση της σωστής και αποτελεσματικής εφαρμογής του θεσμού αυτού.  Ειδικότερα, όπως επισήμανε, δεν προωθήθηκε η συνολική αξιολόγηση του μαθητή, όπως είχε κληθεί να πράξει το αρμόδιο υπουργείο από τους εμπλεκόμενους φορείς.

          Ειδικότερα, οι κυριότερες πρόνοιες της πρότασης νόμου προβλέπουν μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1.      Ο βαθμός κάθε τετραμήνου για τα εξεταζόμενα μαθήματα είναι το άθροισμα της προφορικής επίδοσης και της γραπτής αξιολόγησης, με αναλογία εξήντα τοις εκατόν (60%) για την προφορική επίδοση και σαράντα τοις εκατόν (40%) για τη γραπτή εξέταση.

2.      Η προφορική επίδοση είναι η επίδοση που αφορά τις εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης και αξιολογείται ως ακολούθως:

α.      Συμμετοχή του μαθητή στην τάξη ή/και στο εργαστήριο.

β.      Κατ’ οίκον εργασία.

γ.       Εικοσάλεπτη γραπτή βαθμολογητέα άσκηση (προειδοποιημένη) ή μια βαθμολογητέα ατομική ή ομαδική μελέτη-project (δημιουργική εργασία).

δ.      Δραστηριότητες διάκρισης εκτός αίθουσας διδασκαλίας που σχετίζονται με το συγκεκριμένο μάθημα ή/και εθελοντική εργασία.

3.      H γραπτή αξιολόγηση περιλαμβάνει:

α.      ένα κεντρικό ενενηντάλεπτο (90΄) δοκίμιο αξιολόγησης, με υποχρέωση παροχής διευκολύνσεων σε μαθητές/τριες που τυγχάνουν συγκεκριμένων διευκολύνσεων,  με βαρύτητα 30%, και

β.      μία γραπτή προειδοποιημένη άσκηση διάρκειας μέχρι σαράντα πέντε λεπτά (45΄), με βαρύτητα 10%.

          Επισημαίνεται ότι η γραπτή αξιολόγηση με το κεντρικό ενενηντάλεπτο (90΄) δοκίμιο του Α΄ τετραμήνου θα διεξάγεται από τις αρχές Δεκεμβρίου μέχρι την τελευταία μέρα πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων, ενώ για το Β΄ τετράμηνο αναλόγως των διακοπών του Πάσχα.  

          Για το μάθημα των Νέων Ελληνικών και τα μαθήματα γλωσσών η διάρκεια του κεντρικού δοκιμίου αξιολόγησης θα είναι εκατόν τριάντα πέντε (135΄) λεπτά.

4.      α.      Για τα μη εξεταζόμενα μαθήματα ο βαθμός κάθε τετραμήνου είναι το άθροισμα της προφορικής επίδοσης και της γραπτής αξιολόγησης, με αναλογία εξήντα τοις εκατόν (60%) για την προφορική επίδοση και σαράντα τοις εκατόν (40%) για τη γραπτή αξιολόγηση.

          β.      Η προφορική επίδοση είναι η επίδοση που χαρακτηρίζει την παρακολούθηση του μαθητή κατά τη διάρκεια του τετραμήνου και αξιολογείται με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, που αναλύονται στην πρόταση νόμου.

5.      Η γραπτή αξιολόγηση περιλαμβάνει ένα μόνο προειδοποιημένο σαρανταπεντάλεπτο (45΄) γραπτό διαγώνισμα ανά τετράμηνο.

          Επισημαίνεται ότι για τα μη εξεταζόμενα μαθήματα οι μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα δεύτερης ευκαιρίας για βελτίωση της αξιολόγησής τους με την πραγματοποίηση ενός επιπλέον σαρανταπεντάλεπτου (45΄) γραπτού διαγωνίσματος σε ημερομηνίες που καθορίζονται από τη σχολική μονάδα στο τέλος κάθε τετραμήνου και ο βαθμός του διαγωνίσματος θα είναι και ο τελικός βαθμός της γραπτής αξιολόγησης. 

6.      Τα μαθήματα θα διεξάγονται κανονικά κατά την περίοδο πραγματοποίησης των  κεντρικών δοκιμίων αξιολόγησης, πλην της ημέρας πραγματοποίησής τους.

7.      Η νέα μορφή αξιολόγησης των μαθητών για σκοπούς προαγωγής θα τεθεί σε ισχύ από τη σχολική χρονιά 2019-2020 και θα εφαρμοστεί μόνο για την Α΄ λυκείου.

          Επισημαίνεται ότι για τη Β΄ λυκείου η νέα μορφή αξιολόγησης των μαθητών θα τεθεί σε ισχύ από τη σχολική χρονιά 2020-2021 και για τη Γ΄ λυκείου από τη σχολική χρονιά 2021-2022.

8.      Η νέα μορφή αξιολόγησης του μαθητή θα αξιολογείται ξανά στο τέλος κάθε τετραμήνου από το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης (ΚΕΕΑ) του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου, τα συμπεράσματα του οποίου τίθενται ενώπιον της Ειδικής Συμβουλευτικής Επιτροπής Προετοιμασίας και Αξιολόγησης των Διαδικασιών Αξιολόγησης του Μαθητή, και θα ενημερώνεται σχετικά η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισμού.

9.      Οι καθηγητές είναι υποχρεωμένοι να αξιολογούν τους μαθητές ανά τετράμηνο, με βάση τις συγκεκριμένες πρόνοιες που προβλέπονται στην πρόταση νόμου.

          Ο Υπουργός Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας δήλωσε ότι χαιρετίζει την προσπάθεια που γίνεται με την κατάθεση της πρότασης νόμου στα πλαίσια μιας κοινής συνισταμένης.  Ειδικότερα, η πρόταση νόμου δεν απέχει από τους προγραμματισμούς του υπουργείου, το οποίο επιθυμεί την εφαρμογή του νέου θεσμού των εξετάσεων τετραμήνων, ο οποίος θα τύχει αξιολόγησης στην πορεία εφαρμογής του, και τη λήψη, αν χρειαστεί, διορθωτικών μέτρων.  Επισήμανε επίσης ότι με την πρόταση νόμου γίνεται προσπάθεια ρύθμισης της συνολικής αξιολόγησης του μαθητή, όμως δεν προβλέπονται ρυθμίσεις όσον αφορά την εισαγωγή των προαγωγικών και απολυτήριων εξετάσεων τετραμήνων στις τρεις τάξεις του γυμνασίου.  Ειδικότερα, πρέπει να προβλέπεται μία κλιμακωτή ρύθμιση και γι’ αυτές τις τρεις τάξεις, χωρίς όμως η διεξαγωγή των εξετάσεων να είναι κεντρική.  Εξέφρασε επίσης τον προβληματισμό του όσον αφορά την πρόνοια της γραπτής αξιολόγησης ότι πέραν του κεντρικού ενενηντάλεπτου (90΄) δοκιμίου, το οποίο θα έχει βαρύτητα 30% δοκιμίου, θα πραγματοποιείται και μία γραπτή προειδοποιημένη άσκηση διάρκειας σαράντα πέντε (45΄) λεπτών, με βαρύτητα 10%.  Εν κατακλείδι ο υπουργός, αφού ανέλυσε ορισμένες θέσεις του υπουργείου για το θέμα των τετραμήνων όσον αφορά τη διδακτέα ύλη, τον διδακτικό χρόνο, την ανάγκη συνεχούς ανατροφοδότησης, τη χρονική διάρκεια των τετραμήνων, τις απουσίες μαθητών κ.λπ., τόνισε ότι το υπουργείο προσεγγίζει θετικά την πρόταση νόμου, διατηρώντας όμως ορισμένες επιφυλάξεις. 

          Η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας ανέφερε ότι οι πρόνοιες της πρότασης νόμου περιέχουν κανονιστικές ρυθμίσεις οι οποίες εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της εκτελεστικής εξουσίας.  Η ίδια, αφού επεσήμανε ότι με βάση τη νομολογία δεν ενδείκνυται να τροποποιούνται κανονιστικές διατάξεις με πρόταση νόμου, δήλωσε ότι τελικός κριτής είναι πάντοτε το δικαστήριο.

          Ο πρόεδρος της ΟΕΛΜΕΚ, αφού εξέφρασε τη διαφωνία της οργάνωσης για  την προώθηση της εφαρμογής του θεσμού των εξετάσεων τετραμήνων, κατέθεσε ξανά τις θέσεις της οργάνωσης όσον αφορά τις αρνητικές συνέπειες που θα προκύψουν από την εφαρμογή του εν λόγω θεσμού.  Όπως τόνισε, στόχος δεν είναι η σύγκρουση αλλά το καλώς νοούμενο συμφέρον των μαθητών και η εύρυθμη λειτουργία των σχολικών μονάδων. 

          Ο πρόεδρος της ΟΛΤΕΚ δήλωσε ότι η οργάνωση συμφωνεί με την εφαρμογή των εξετάσεων τετραμήνων, καθώς και με τις πρόνοιες της πρότασης νόμου.  Όπως τόνισε, οι όποιες στρεβλώσεις διαφανούν στην πορεία εφαρμογής του νέου θεσμού θα τύχουν βελτιώσεων.

          Ο πρόεδρος της Παγκύπριας Συνομοσπονδίας Ομοσπονδιών Συνδέσμων Γονέων Δημοσίων Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης δήλωσε ότι η συνομοσπονδία συμφωνεί με την πρόταση νόμου, η οποία είναι μία συμβιβαστική πρόταση για εξεύρεση λύσης πάνω σε μία κοινή συνισταμένη.

          Ο εκπρόσωπος της Κυπριακής Παιδοβουλής εξέφρασε τους προβληματισμούς του για ορισμένα σημεία της πρότασης νόμου, τα οποία ανέλυσε, και εισηγήθηκε βελτιώσεις.  Ειδικότερα, σχολίασε τη βαρύτητα της γραπτής αξιολόγησης, η οποία χωρίζεται στο κεντρικό ενενηντάλεπτο (90΄) δοκίμιο, το οποίο θα έχει βαρύτητα 30%, και στη γραπτή προειδοποιημένη άσκηση, η οποία θα έχει βαρύτητα 10%.  Όπως επισήμανε, θα πρέπει ο βαθμός της συντρέχουσας αξιολόγησης να δίνεται πριν από την πραγματοποίηση του κεντρικού δοκιμίου, δηλαδή πριν από την περίοδο Δεκεμβρίου.  Τόνισε επίσης ότι τα σχολεία πρέπει να παραμένουν ανοικτά κατά την περίοδο των εξετάσεων, ώστε οι μαθητές να μπορούν να επιλύουν τυχόν απορίες τους.

          Ο πρόεδρος της ΠΣΕΜ δήλωσε ότι οι μαθητές δεν συναινούν στην εφαρμογή των εξετάσεων τετραμήνων.  Ειδικότερα, θα πρέπει από την πρόταση νόμου, αν αυτή προωθηθεί για ψήφιση, να απαλειφθούν οι όροι που αναφέρονται σε εξετάσεις τετραμήνων και αυτή να τύχει βελτιώσεων.  Σημασία έχει η προβολή του ανθρώπινου χαρακτήρα του σχολείου και όχι η εξουθένωση του μαθητή μέσα από ένα εξετασιοκεντρικό σύστημα.

          Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισμού, αφού έλαβε υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της, επέφερε μερικές βελτιώσεις στο κείμενο της πρότασης νόμου, με βάση εισηγήσεις που εκφράστηκαν από πλευράς του αρμόδιου υπουργείου.

          Υπό το φως των πιο πάνω, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισμού  δήλωσε ότι όλα τα μέλη της θα τοποθετηθούν επί του διαμορφωμένου κειμένου της πρότασης νόμου στα πλαίσια της συζήτησής της στην ολομέλεια του σώματος.

 

10 Ιουλίου 2019